Onze boekenboom staat er weer. Bij dezen wens ik iedereen fijne feestdagen en een goed, gezond en gelukkig 2024.
Fijne feestdagen!
Tagarchief: fijne feestdagen
“Mondegreens” in kerstliedjes
Wie kent het niet – je hoort een lied of iemand zegt iets, en je verstaat iets compleet anders. Een bekend voorbeeld is een regel van Bob Dylan. Anders dan veel mensen denken zingt hij niet “The ants are my friends, they’re blowing in the wind”, maar “The answer, my friend, is blowing in the wind”.
Als je iets niet goed kunt verstaan, zoeken de hersenen altijd iets dat wel op de een of andere manier klopt. Dit verschijnsel wordt “Mondegreen” genoemd, en het dankt zijn naam aan een regel uit het Schotse gedicht “The Bonny Earl of Murray”. De eerste strofe eindigt met “They have slain the Earl of Murray / and they laid him on the green.” De Amerikaanse schrijfster Sylvia Wright verstond als kind: “They have slain the Earl of Murray / and the Lady Mondegreen”.
Kerk- en kerstliederen zijn vanwege het vaak ouderwets taalgebruik uitermate geschikt voor Mondegreens en dus heb ik – passend bij de tijd van het jaar – een paar opgezocht. We kunnen een glimlach zeker goed gebruiken.
Een bekend voorbeeld is het Nederlandse kerstlied “Nu zyt wellekome”, waar iemand in plaats van “Hij komt van alzo hoge en al zo veer” verstaat: “…zo ongeveer”. Of “Midden in de winternacht ging de HEMA open” in plaats van “… ging de hemel open”.
Ook bij Engelse Christmas Carols wordt het een en ander verkeerd begrepen, zoals in het liedje “Away in a manger” de regel “The cattle are lowing”, die weleens gehoord wordt als “The cattle are lonely”. Of “Deck the halls with boughs of holly” wordt dan “Deck the halls with Buddy Holly”. En zo wordt “God rest ye, merry gentlemen” ook “Get dressed, ye merry gentlemen”. Mijn favoriete Engelse Mondegreen is “The first Noel, the angel did say, was to frighten poor shepherds in fields as they lay” in plaats van “certain poor shepherds”. Helemaal logisch, de engel vertelt ze immers pas later, dat ze niet bang hoeven te zijn.
In de Duitse taal heb je ze natuurlijk ook. Een voorbeeld waar ik al eerder over verteld heb is de “Owie” in “Stille Nacht”: Het is ook leuker, zich een lachende Owie bij de krib voor te stellen als je zingt: “Gottes Sohn, oh wie lacht Lieb aus deinem göttlichen Mund”. En in “Alle Jahre wieder” begint het kindje Jezus zelfs aan de grote schoonmaak, als je hoort “Kehrt mit seinem Besen ein in jedes Haus” in plaats van “Kehrt mit seinem Segen …”.
Ook als je een taal niet (goed) kent proberen die hersenen er iets van te maken. Zo verwordt dan “Gloria in excelsis deo” tot “Gloria, in de cel zit Theo”. Onlangs werd er bij een koorrepetitie “Transeamus” ingestudeerd en de regel “Mariam et Joseph” werd gauw als “Maria met Joseph” gezongen, wat zeker niet verkeerd is.
Kennen jullie nog meer Mondegreens, al dan niet in kerstliedjes? Laat ze dan in de commentaren achter.
Ook al leven we nog steeds in merkwaardige tijden, zo wens ik toch iedereen fijne feestdagen, een goede jaarwisseling en een goed, gelukkig en gezond 2022. Maak er iets moois van.
Geraadpleegde bronnen:
Artikel van Kees van der Zwan in “Onze taal:” https://onzetaal.nl/uploads/editor/0504mondegreens.pdf
Kiss this guy – the archive over misherad lyrics: http://www.kissthisguy.com/
Wikipedia, Mondegreen: https://nl.wikipedia.org/wiki/Mondegreen
Weihnachtslieder-Verhörer: https://www.welt.de/icon/partnerschaft/article159872730/Oh-Tannenbaum-wie-grinsen-Deine-Blaetter.html
Christmas Carol Mondegreens: https://www.snopes.com/fact-check/the-red-and-the-mondegreen/
Fijne feestdagen – ook in een buitengewoon jaar
Dit jaar was tot nu toe toch duidelijk anders dan andere jaren, en kort voordat het voorbij is, zal ik zeker terugkijken, hoe anders het wel of niet was. Maar nu wil ik graag mijn blogstukjes van de afgelopen jaren over de winter, kerst, Oud en Nieuw en alles wat erbij hoort weer eens onder aandacht brengen.
Laten we beginnen met de aanloop naar de kerst op z’n Duits. Koekjes bakken kan ook in deze tijden, en wie het wil proberen vindt hier een mooi recept voor “Wiener Vanillekipferl”. Deze zijn echt een aanrader en samen met de “Walnusschäumchen” een familietraditie.
Bij de koekjes hoort natuurlijk ook de glühwein, waarover je hier het een en ander te weten komt, inclusief recepten.
Op 21 december is het dan de kortste dag van het jaar, ook zonnewende genoemd. Daarna beginnen de dagen weer te lengen, en ooit is het weer lente.
Op 24 december, kerstavond dus, wordt in Duitsland traditiegetrouw het lied “Stille Nacht” gezongen. Twee jaar geleden werd het 200 jaar, en hier kunnen jullie iets over de geschiedenis van dit prachtige lied lezen en het misschien op kerstavond voor de televisie stilletjes meezingen.
Op 25 december is het tijd voor de “Twelve Days of Christmas“. Zoek op Youtube de Muppetsversie met John Denver op en zing mee!
Dan begint de tijd “zwischen den Jahren“, tussen de jaren dus. Lees hier, wat de “Rauhnächte” zijn, waar de Duitse naam voor Oud en Nieuw vandaan komt en wat de “gute Rutsch” betekent.
En hier wordt het oude jaar uitgezwaaid met de oudejaarsconference, een typisch Nederlands fenomeen. Vorig jaar deed Claudia de Breij het, en dit jaar is Youp van ’t Hek weer eens aan de beurt. Hij was niet echt blij over de opnames met maar weinig mensen in het publiek, maar het kan nu eenmaal niet anders in deze merkwaardige tijden. Ik ben benieuwd.
Hartelijk dank aan mijn klanten, cursisten, collega’s, trouwe lezers en iedereen die mij door het afgelopen jaar begeleid heeft. Fijne feestdagen, een goede jaarwisseling en blijf gezond!
Petra's taal- en cultuurblog 